Uprawianie sportu ekstremalnego na łonie natury wiąże się z niepisanymi zasadami dotyczącymi ekologii, ochrony środowiska, ale także zachowań międzyludzkich. Dlaczego warto znać etykę wspinaczkową?
Etyka wspinaczkowa – najważniejsze założenia
Wspinaczka górska zakłada przede wszystkim, że sport ten można uprawiać w zgodzie i harmonii z naturą. W praktyce zawodnicy specjalizujący się w różnych odmianach wspinaczki mają w jak najmniejszym stopniu zmieniać naturalny krajobraz otaczającej ich przyrody, nie odstraszać zwierzyny, a także nie zaburzać górskiej przyrody. Przestrzeganie kilku najważniejszych zasad związanych z dbaniem o środowisko naturalne w górach dotyczy nie tylko ochrony flory i fauny, ale także ma za zadanie zmniejszyć nadmierne niszczenie skał.
Wspólne dbanie o powierzchnie górskie pozwala na ich dłuższe eksploatowanie, a także zmniejsza ryzyko wystąpienia niebezpiecznych wypadków podczas uprawiania sportu w górach. Etyka wspinaczkowa odnosi się także do kontaktów między zawodnikami, wzajemnym szacunku oraz gotowości do niesienia pomocy. Wszystkie te aspekty powszechnie przyjętych w środowisku wspinaczkowym zasad mają stworzyć przyjazną i bezpieczną przestrzeń do realizacji hobby, uprawiania sportu oraz jego popularyzacji.
Ekologia jako istotny element etyki wspinaczkowej
Pojęcie etyki wspinaczkowej jest ściśle związane z ochroną środowiska, dbaniem o przyrodę oraz przestrzeganiem podstawowych zasad ochrony ekosystemu. Główne założenia wspinaczki górskiej oraz boulderingu opierają się na myśleniu, w którym człowiek powinien żyć w harmonii z naturą. W praktyce idea ta odnosi się do korzystania z ekologicznego sprzętu wspinaczkowego (wielokrotnego użytku, między innymi bidonów, toreb czy pojemników na jedzenie), nieśmiecenia, przestrzegania lokalnych przepisów wspinaczkowych (na przykład w ramach niemieckiego programu „Wspinaczka Ekologiczna”), korzystania z utartych ścieżek i wyznaczonych szlaków, rozpalania ognisk tylko w dozwolonych miejscach, unikania hałasu w lesie, niepłoszenia zwierząt, nieniszczenia roślin czy przestrzegania wyznaczonych stref lasu, z których można korzystać.
Relacje międzyludzkie
Istotnym elementem powszechnie przyjętej etyki wspinaczkowej jest kontakt między zawodnikami. Pozytywne relacje powinny być budowane nie tylko między członkami zespołu, którzy wspólnie się wspinają, ale także z obcymi wspinaczami, których można spotkać w trakcie podróży. Wzajemny szacunek oraz chęć udzielenia pomocy w razie potrzeby czy wypadku pozwalają na bezpieczne uprawianie sportu, w którym rywalizacja dotyczy jedynie osiągnięć sportowych.
W ramach etyki wspinaczkowej przyjmuje się, że wspinacze korzystający ze skał za granicą powinni stosować się do lokalnych przepisów i naśladować zachowania lokalnych zawodników. To właśnie ich wiedza i doświadczenia mogą się okazać pomocne podczas zdobywania nowych miejsc. W środowisku wspinaczki górskiej popularne jest również przekonanie, że wszyscy mogą się do siebie zwracać na ty, bez względu na wiek czy poziom zaawansowania sportowego, a grupy wspólnie wspinające się także wspólnie schodzą ze skał.
Istotną zasadą przyjętą w ramach etyki wspinaczkowej jest także prawdziwe przedstawianie swoich osiągnięć. Często zdarza się, że konkretne szczyty zdobywano w pojedynkę, bez świadków, którzy mogliby potwierdzić dany sukces, dlatego budowanie wzajemnego zaufania jest kluczem do przyjaznego środowiska.
Zdj. główne: Henry Xu/unsplash.com
ul. Polska 114